Od 1 lutego 2022 obowiązuje nowy wzór Karty wypadku przy pracy, jaką należy stosować w przypadku wypadku przy pracy, który nastąpił w okresie ubezpieczenia wypadkowego osób niebędących pracownikami.
Nowy wzór został wprowadzony wraz z nowym Rozporządzeniem Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 23 stycznia 2022 r. w sprawie trybu uznawania zdarzenia powstałego w okresie ubezpieczenia wypadkowego za wypadek przy pracy, kwalifikacji prawnej zdarzenia, wzoru karty wypadku i terminu jej sporządzenia (Dz.U. 2022 poz. 223).
Nowa karta wypadku nie wnosi znaczących zmian do starego wzoru, jednak kilka zmian występuje.
Karta wypadku przy pracy – czym jest ten dokument?
Karta wypadku przy pracy jest dokumentem, który opisuje okoliczności i przyczyny wypadku, jego przebieg i konsekwencje. Na jej podstawie ZUS podejmuje decyzję o wypłacie lub odmowie wypłaty jednorazowego odszkodowania. Karta wypadku przy pracy jest jednoznacznym dowodem, że zdarzenie wypadkowe, któremu uległa osoba ubezpieczona niebędąca pracownikiem w rozumieniu Kodeksu Pracy, jest uznane bądź nie jest uznane za wypadek przy pracy.
Karta wypadku przy pracy – kiedy się ją wypełnia?
Kartę wypadku przy pracy wypełnia się, kiedy wypadkowi przy pracy ulegnie osoba podlegająca ubezpieczeniu wypadkowemu niebędąca pracownikiem. Zgodnie z art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, za wypadek przy pracy uważa się także nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w okresie ubezpieczenia wypadkowego.
Do tej grupy należą wypadki osób w okresie ubezpieczenia wypadkowego z danego tytułu podczas:
– uprawiania sportu w trakcie zawodów i treningów przez osobę pobierającą stypendium sportowe;
– wykonywania odpłatnie pracy na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania;
– pełnienia mandatu posła lub senatora, pobierającego uposażenie;
– odbywania szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego dorosłych lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy przez osobę pobierającą stypendium w okresie odbywania tego szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego dorosłych lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy na podstawie skierowania wydanego przez powiatowy urząd pracy lub przez inny podmiot kierujący, pobierania stypendium na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w okresie odbywania studiów podyplomowych;
– wykonywania przez członka rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych oraz przez inną osobę traktowaną na równi z członkiem spółdzielni w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych, pracy na rzecz tych spółdzielni;
– wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia;
– wykonywania pracy na podstawie umowy uaktywniającej, o której mowa w ustawie z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3;
– współpracy przy wykonywaniu pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia;
– wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych;
– wykonywania zwykłych czynności związanych ze współpracą przy prowadzeniu działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych;
– wykonywania przez osobę duchowną czynności religijnych lub czynności związanych z powierzonymi funkcjami duszpasterskimi lub zakonnymi;
– odbywania służby zastępczej;
– nauki w Krajowej Szkole Administracji Publicznej im. Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego przez słuchaczy pobierających stypendium;
– kształcenia się w szkole doktorskiej przez doktorantów otrzymujących stypendium;
– wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowa taka została zawarta z pracodawcą, z którym osoba pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje ona pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy;
– małżonka/małżonek Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej będący w okresie ubezpieczenia wypadkowego.
Kto wypełnia kartę wypadku przy pracy?
Ustalenia okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy dokonuje w karcie wypadku:
– podmiot wypłacający stypendium sportowe – w stosunku do pobierających te stypendia;
– podmiot, na którego rzecz wykonywana jest odpłatnie praca w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania – w stosunku do wykonujących tę pracę na podstawie skierowania do pracy;
– Kancelaria Sejmu w stosunku do posłów i Kancelaria Senatu w stosunku do senatorów;
– pracodawca, u którego osoba pobierająca stypendium odbywa staż, przygotowanie zawodowe dorosłych, przygotowanie zawodowe w miejscu pracy lub szkolenie, lub jednostka, w której osoba pobierająca stypendium odbywa szkolenie – w stosunku do osoby pobierającej stypendium w okresie odbywania tego stażu, przygotowania zawodowego dorosłych, przygotowania zawodowego w miejscu pracy lub szkolenia na podstawie skierowania wydanego przez powiatowy urząd pracy lub przez inny podmiot kierujący, pobierania stypendium na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w okresie odbywania studiów podyplomowych;
– spółdzielnia produkcyjna, spółdzielnia kółek rolniczych – w stosunku do członków tych spółdzielni oraz innych osób traktowanych na równi z członkiem spółdzielni, w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych, wykonujących pracę na rzecz tych spółdzielni;
– podmiot, na którego rzecz wykonywana jest praca na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia – w stosunku do wykonujących te umowy;
– osoba wykonująca pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia – w stosunku do współpracujących z tą osobą;
– ZUS – w stosunku do prowadzących pozarolniczą działalność oraz współpracujących przy prowadzeniu takiej działalności w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych, a także w stosunku do wykonujących pracę na podstawie umowy uaktywniającej, o której mowa w ustawie z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3;
– właściwa zwierzchnia instytucja diecezjalna lub zakonna – w stosunku do duchownych;
– pracodawca, u którego osoba odbywa służbę zastępczą – w stosunku do odbywających tę służbę;
– Krajowa Szkoła Administracji Publicznej im. Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego – w stosunku do słuchaczy tej szkoły pobierających stypendium;
– podmiot prowadzący szkołę doktorską – w stosunku do kształcących się w tej szkole doktorantów otrzymujących stypendium;
– pracodawca – w stosunku do osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo umowy o dzieło, jeżeli umowa taka została zawarta z pracodawcą, z którym osoby te pozostają w stosunku pracy;
– podmiot, z którym została zawarta umowa agencyjna, umowa zlecenia lub umowa o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowa o dzieło – w stosunku do osób wykonujących umowę, jeżeli w ramach takiej umowy praca jest wykonywana na rzecz pracodawcy, z którym osoby te pozostają w stosunku pracy;
– Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w stosunku do małżonka Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
Ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy, jakiemu uległ ubezpieczony będący pracownikiem następuje w trybie określonym przepisami Kodeksu pracy – w tym przypadku sporządza się protokół powypadkowy, nie kartę wypadku przy pracy.
Czy wiesz, że…
Pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Osoba wykonująca swoje obowiązki na podstawie umowy zlecenia, nie jest pracownikiem.
Jak wygląda procedura zgłoszenia wypadku przy pracy w przypadku osoby niebędącej pracownikiem?
Osoby poszkodowane w wypadku niebędące pracownikami zawiadamiają o wypadku odpowiednie podmioty będące ich płatnikami składek na ubezpieczenie wypadkowe.
Poszkodowani, w stosunku do których ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy dokonuje ZUS, zawiadamiają o wypadku terenową jednostkę organizacyjną Zakładu, właściwą ze względu na siedzibę prowadzenia działalności albo miejsce sprawowania opieki określone w umowie uaktywniającej.
Zdarzenie uznaje się za wypadek przy pracy na podstawie ustalenia jego okoliczności i przyczyn, w szczególności przez:
1) zabezpieczenie miejsca wypadku w sposób pozwalający odtworzyć jego okoliczności;
2) dokonanie oględzin miejsca wypadku, stanu technicznego maszyn i innych urządzeń technicznych, stanu urządzeń ochronnych oraz zbadanie warunków wykonywania pracy i innych okoliczności, które mogły mieć wpływ na powstanie wypadku;
3) wysłuchanie wyjaśnień poszkodowanego, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala;
4) zebranie informacji dotyczących wypadku od świadków wypadku;
5) zebranie innych dowodów dotyczących wypadku, uznanych za niezbędne.
Kwalifikacji prawnej zdarzenia dokonują podmioty będące płatnikami składek.
Ważne!
Stwierdzenie, że zdarzenie nie jest wypadkiem przy pracy, wymaga uzasadnienia i wskazania dowodów stanowiących podstawę takiego stwierdzenia.
Po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku – nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku – sporządza się kartę wypadku przy pracy zgodną ze wzorem z rozporządzenia.
Poszkodowany lub uprawniony do jednorazowego odszkodowania członek jego rodziny może zgłosić uwagi i zastrzeżenia do ustaleń zawartych w karcie wypadku.
Do karty wypadku dołącza się zapis wyjaśnień poszkodowanego i informacji uzyskanych od świadków wypadku, a także inne dokumenty zebrane w czasie ustalania okoliczności i przyczyn wypadku, w szczególności dokumenty sporządzone z oględzin miejsca wypadku, inne dowody dotyczące wypadku uznane za niezbędne do ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku, a także uwagi i zastrzeżenia do ustaleń zawartych w karcie wypadku zgłoszone przez poszkodowanego lub uprawnionego członka rodziny.
Kartę wypadku sporządza się w 3 egzemplarzach:
– pierwszy egzemplarz otrzymuje poszkodowany albo uprawniony członek rodziny,
– drugi egzemplarz pozostaje u podmiotu ustalającego okoliczności i przyczyny wypadku,
– trzeci egzemplarz jest przekazywany do ZUS, jeżeli zdarzenie zostało uznane za wypadek przy pracy.
Czy trzeba powiadomić ZUS o wszczęciu postępowania w sprawie wypadku przy pracy?
Niezwłocznie po otrzymaniu zawiadomienia o wypadku podmioty obowiązane do ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku powinny powiadomić pisemnie właściwą terenową jednostkę organizacyjną ZUS o wszczęciu postępowania dotyczącego ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy.
W postępowaniu tym może uczestniczyć przedstawiciel ZUS.
Jakie zdarzenia mogą być uznane za wypadek przy pracy?
Wypadek przy pracy w przypadku osoby niebędącej pracownikiem to każde zdarzenie, które wydarzy się w okresie ubezpieczenia wypadkowego, spełniające wytyczne z definicji wypadku przy pracy, czyli nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w okresie ubezpieczenia wypadkowego.
Skąd wziąć edytowalny wzór nowej karty wypadku przy pracy?
Przygotowaliśmy edytowalny szablon karty wypadku specjalnie dla osób, które otrzymują nasz newsletter Niezbędnik BHP.
Jeśli chcesz bezpłatnie pobrać nowy wzór w wygodnej wersji edytowalnej, kliknij link poniżej:
Można jeszcze prościej?
Użytkownicy platformy HSEnet.pl nie muszą ręcznie wypełniać karty wypadku przy pracy.
Karta wypadku tworzy się automatycznie dla każdego wprowadzonego do systemu wypadku przy pracy osoby niebędącej pracownikiem.
Chcesz przetestować oprogramowanie HSEnet.pl ?
Zapytaj o wersję demo systemu – kliknij TUTAJ
HSEnet to innowacyjne i kompleksowe oprogramowanie komputerowe wspomagające zarządzanie bezpieczeństwem pracy w dużych firmach.
Więcej o platformie HSEnet:
